47- ഹബിൾ: പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ കണ്ണാടി

 പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ കണ്ണാടി: ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനിയുടെ 35 വർഷങ്ങൾ 

1990 ഏപ്രിൽ 24, ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു സുവർണ്ണ ലിഖിതമാണ്. ഒരു ടെന്നീസ് കോർട്ടിന്റെ വലുപ്പമുള്ള ലോഹപേടകം, ഡിസ്കവറി എന്ന ബഹിരാകാശ ഷട്ടിലിന്റെ കാർഗോ ബേയിൽ സുരക്ഷിതമായി ബന്ധിപ്പിച്ച്, ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് യാത്ര തുടങ്ങി - ഹബിൾ ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി. കഴിഞ്ഞ 35 വർഷവും 30 ദിവസവുമായി (2025 മെയ് 24 വരെ), ഈ അത്ഭുതകരമായ ഉപകരണം പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ അനന്തമായ നിഗൂഢതകളിലേക്ക് വെളിച്ചം വീശിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. നാഷണൽ എയറോനോട്ടിക്സ് ആൻഡ് സ്പേസ് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ (NASA) യൂറോപ്യൻ സ്പേസ് ഏജൻസിയുമായി (ESA) സഹകരിച്ച് നിർമ്മിച്ച ഈ ദൂരദർശിനിക്ക്, പ്രപഞ്ചം വികസിക്കുകയാണെന്ന വിപ്ലവകരമായ കണ്ടെത്തൽ നടത്തിയ പ്രശസ്ത ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ എഡ്വിൻ ഹബിളിന്റെ പേര് നൽകിയത് തികച്ചും ഉചിതമായിരുന്നു. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ വ്യാപ്തിയെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ പരിണാമത്തെക്കുറിച്ചുമുള്ള നമ്മുടെ ധാരണകളെ മാറ്റിമറിച്ച ഒരു ദൗത്യമായിരുന്നു ഇത്.

ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 547 കിലോമീറ്റർ ഉയരത്തിൽ, മണിക്കൂറിൽ 27,000 കിലോമീറ്റർ എന്ന അവിശ്വസനീയമായ വേഗതയിൽ സൗരോർജ്ജത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഹബിൾ, ദൃശ്യപ്രകാശത്തിനു പുറമെ ഇൻഫ്രാറെഡ്, അൾട്രാവയലറ്റ് തരംഗദൈർഘ്യങ്ങളിലും പ്രപഞ്ചത്തെ നിരീക്ഷിക്കാൻ കഴിവുള്ള ഒരു അത്യാധുനിക ഒപ്റ്റിക്കൽ ടെലിസ്കോപ്പാണ്. ഭൂമിയുടെ അന്തരീക്ഷത്തിന്റെ തടസ്സമില്ലാത്ത കാഴ്ച ഈ ദൂരദർശിനിക്ക് ലഭിക്കുന്നതിനാൽ, സൗരയൂഥത്തിലെ ഗ്രഹങ്ങളെയും അവയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളെയും ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളെയും ധൂമകേതുക്കളെയും കുറിച്ചുള്ള നമ്മുടെ അറിവ് ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഇതിന് സാധിച്ചു. വിദൂര ഗാലക്സികളുടെ അതിമനോഹരമായ ചിത്രങ്ങളിലൂടെ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ഘടനയെയും വികാസത്തെയും കുറിച്ചുള്ള പുതിയ ഉൾക്കാഴ്ചകളാണ് ഹബിൾ നമുക്ക് സമ്മാനിച്ചത്. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പഴക്കം ഏകദേശം 13.8 ബില്യൺ വർഷമാണെന്ന് കൃത്യമായി കണക്കാക്കുന്നതിലും, പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ 70% ത്തിലധികം വരുന്ന നിഗൂഢമായ തമോ ഊർജ്ജത്തെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നതിലും ഹബിൾ ഒരു നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ വികാസത്തിന്റെ നിരക്ക് അളക്കുന്നതിനുള്ള പ്രധാന സ്ഥിരാങ്കമായ ഹബിൾ സ്ഥിരാങ്കം (H_0) നിർണ്ണയിക്കുന്നതിൽ ഈ ദൂരദർശിനി സുപ്രധാനമായ സംഭാവനകൾ നൽകി.

ഹബിളിന്റെ 35 വർഷത്തെ യാത്രയിൽ നിരവധി സാങ്കേതിക തകരാറുകൾ വെല്ലുവിളികൾ ഉയർത്തിയിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ ധീരരായ ബഹിരാകാശ യാത്രികരുടെ അസാമാന്യമായ അറ്റകുറ്റപ്പണികളും നവീകരണങ്ങളും ഓരോ തവണയും ഈ ദൂരദർശിനിക്ക് പുതുജീവൻ നൽകി. ബഹിരാകാശത്ത് വെച്ച് അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ നടത്താനും അത്യാധുനിക ഉപകരണങ്ങൾ ഘടിപ്പിച്ച് നവീകരിക്കാനും സാധിക്കുന്ന ഒരേയൊരു ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി എന്ന സവിശേഷതയും ഹബിളിനുണ്ട്. അഞ്ച് പ്രധാന സർവീസ് ദൗത്യങ്ങളിലൂടെ ഹബിളിന്റെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ മാറ്റി സ്ഥാപിക്കുകയും പുതിയ ശാസ്ത്രീയ ഉപകരണങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ ഇടപെടലുകൾ ഹബിളിന്റെ പ്രവർത്തനക്ഷമതയും ആയുസ്സും ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു. കഴിഞ്ഞ 35 വർഷത്തിനിടയിൽ 1.7 ദശലക്ഷത്തിലധികം നിരീക്ഷണങ്ങളാണ് ഹബിൾ നടത്തിയിട്ടുള്ളത്. ഓരോ ആഴ്ചയും ശരാശരി 120 ജിഗാബൈറ്റ് ഡാറ്റ ഭൂമിയിലേക്ക് അയച്ചുകൊണ്ട്, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് 22,000-ൽ അധികം ശാസ്ത്രീയ പ്രബന്ധങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ ഈ ദൂരദർശിനി വഴിയൊരുക്കി. ഇത് ജ്യോതിശാസ്ത്ര ഗവേഷണ രംഗത്ത് ഒരു വിപ്ലവം തന്നെ സൃഷ്ടിച്ചു.

നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജനനം, അവയുടെ ജീവിത ചക്രം, സൂപ്പർനോവ സ്ഫോടനങ്ങൾ, കോടിക്കണക്കിന് പ്രകാശവർഷം അകലെയുള്ള താരാപഥങ്ങളുടെ ഘടനയും പരിണാമവും, ഭീമാകാരമായ തമോഗർത്തങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം, സൗരയൂഥത്തിലെ ഗ്രഹങ്ങളുടെ അന്തരീക്ഷം, വ്യാഴത്തിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് ഇടിച്ചുകയറിയ ഷൂമേക്കർ-ലേവി 9 ധൂമകേതുവിന്റെ വിസ്മയകരമായ ദൃശ്യങ്ങൾ - ഇങ്ങനെ ഹബിൾ നമുക്ക് നൽകിയ അറിവുകൾ അനന്തമാണ്. സൗരയൂഥത്തിന് പുറത്തുള്ള ഗ്രഹങ്ങളെക്കുറിച്ച് (Exoplanets) പഠിക്കുന്നതിൽ ഹബിൾ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. എക്സോപ്ലാനറ്റുകളുടെ അന്തരീക്ഷ ഘടനയെക്കുറിച്ചും അവയിലെ രാസപദാർത്ഥങ്ങളെക്കുറിച്ചും പഠിക്കാൻ ഹബിളിന്റെ നിരീക്ഷണങ്ങൾ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ സഹായിച്ചു. ഇത് ഭൂമിക്ക് പുറത്ത് ജീവൻ നിലനിൽക്കാനുള്ള സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് പുതിയ വെളിച്ചം വീശി.

ശാസ്ത്രീയമായ കണ്ടെത്തലുകൾക്ക് പുറമെ, "സൃഷ്ടിയുടെ തൂണുകൾ" (Pillars of Creation) പോലുള്ള ഹബിൾ പകർത്തിയ അതിമനോഹരമായ ചിത്രങ്ങൾ കലാപരമായ മൂല്യവും നേടിയിട്ടുണ്ട്. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ വിസ്മയകരമായ വർണ്ണങ്ങളും രൂപങ്ങളും അടങ്ങിയ ഈ ചിത്രങ്ങൾ ഓരോ കാഴ്ചക്കാരന്റെയും മനസ്സിൽ കൗതുകവും അത്ഭുതവും നിറയ്ക്കുന്നു. ശാസ്ത്രത്തെയും കലയെയും ഒരുമിപ്പിക്കുന്ന ഈ ദൃശ്യങ്ങൾ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ സൗന്ദര്യത്തെക്കുറിച്ചും അതിന്റെ രഹസ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചും ചിന്തിക്കാൻ നമ്മെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു.

ഹബിളിന്റെ പിൻഗാമിയായി 2021 ൽ വിക്ഷേപിച്ച ജെയിംസ് വെബ് ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി (James Webb Space Telescope - JWST) പുതിയൊരു ജ്യോതിശാസ്ത്ര യുഗത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഇൻഫ്രാറെഡ് തരംഗദൈർഘ്യത്തിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന JWST, പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ആദ്യകാല ഘട്ടത്തെക്കുറിച്ചും നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും താരാപഥങ്ങളുടെയും രൂപീകരണത്തെക്കുറിച്ചും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകാൻ കഴിവുള്ളതാണ്. എങ്കിലും, 8 ബില്യൺ കിലോമീറ്ററിലധികം സഞ്ചരിച്ച ഹബിൾ നൽകിയ അതുല്യമായ സംഭാവനകൾ ഒരിക്കലും വിസ്മരിക്കാനാവില്ല. 2030-2040 ഓടെ ഈ ദൂരദർശിനിയുടെ പ്രവർത്തനം അവസാനിക്കുമെങ്കിലും, പ്രപഞ്ചത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നമ്മുടെ കാഴ്ചപ്പാടുകൾക്ക് വെളിച്ചം നൽകിയ ഈ അത്ഭുത ദൂരദർശിനി വരും തലമുറകൾക്കും ശാസ്ത്രീയമായ അന്വേഷണങ്ങൾക്ക് പ്രചോദനമായി നിലനിൽക്കും. ഹബിൾ സ്ഥാപിച്ച പാത പിന്തുടർന്ന്, JWST യും ഭാവിയിലെ മറ്റ് ദൂരദർശിനികളും പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ കൂടുതൽ രഹസ്യങ്ങൾ അനാവരണം ചെയ്യുമെന്ന് നമുക്ക് പ്രത്യാശിക്കാം.

പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ അനന്തമായ വിസ്മയങ്ങളിലേക്ക് നമ്മെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകുന്ന ഈ വിശ്വനേത്രത്തിന് ഒരായിരം അഭിനന്ദനങ്ങൾ! മെയ് 20 എന്നത് ഹബിൾ ദൂരദർശിനിയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ദിവസമാണ്. കാരണം, ദൂരദർശിനി ആദ്യമായി പ്രകാശം കണ്ടതും ബഹിരാകാശത്ത് നിന്നുള്ള ആദ്യത്തെ ശ്രദ്ധേയമായ ചിത്രം - NGC 3532 എന്ന നക്ഷത്ര സമൂഹത്തിന്റെ ചിത്രം - ഭൂമിയിലേക്ക് അയച്ചതും ഈ ദിവസമാണ്. ഈ സുദിനത്തിൽ, പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ കണ്ണാടിയായ ഹബിളിന്റെ 35 വർഷത്തെ അത്ഭുതകരമായ യാത്രയെ നമുക്ക് സ്മരിക്കാം. ഈ ദൂരദർശിനി നൽകിയ അറിവുകൾ വരും കാലത്തും ശാസ്ത്രലോകത്തിന് ഒരു മുതൽക്കൂട്ട് തന്നെയായിരിക്കും.